Trudne emocje, co z nimi zrobić?

Które emocje są dla nas trudne albo szkodliwe? Nawykowo, dzielimy emocje na dobre i złe. Niestety, to daleko idące uproszczenie w procesie socjalizacji sprowadza się często do podziału na emocje, które nam wolo odczuwać i te zakazane. Tymczasem każdy człowiek ma prawo do odczuwania całej palety uczuć.

Wpływać możemy na reakcję i czynności podejmowane pod ich wpływem. Możemy również przeanalizować, jaka sytuacja wywołała w nas taką trudną emocję i w przyszłości unikać wchodzenia w podobne. Unikać sytuacji, które wzbudzają określone emocje ale nie samych emocji. Dlaczego? Już wyjaśniam…

Jak rozpoznać szkodliwe emocje?

Na pewno zauważyłaś, że niektóre emocje dodają Ci energii, sprawiają, że patrzysz na świat z optymizmem a w przyszłość z nadzieją. Lubisz te emocje, zwykle nie masz problemu z ich przeżywaniem i intuicyjnie dążysz do sytuacji w których je odczuwasz.

Byłoby idealnie, gdyby można było zatrzymać się w tym stanie i nigdy nie doświadczać trudnych emocji. Domyślasz się pewnie, że trudne emocje, analogicznie sprawiają, że stajesz się nastawiona pesymistycznie, widzisz świat w ciemnych barwach, maleje Twój zapas energii i zbytnio koncentrujesz się na innych. Do przeżycia każdej emocji mamy prawo. Niestety, niektóre trudne emocje, przeżyte nie chcą odpłynąć. Trzymają się nas i trawią nas coraz mocniej. Te emocje są szkodliwe i wymagają troskliwej opieki.

Które emocje są szkodliwe?

Zawiść i zazdrość

Poczujesz je, kiedy porównujesz się do innych. Nie chodzi jednak o każde porównanie. Obserwuj skutek. Czy porównujesz się, żeby znaleźć inspirację i motywację? Czy znajdujesz je? Jeśli tak, to takie zachowanie ci służy. Możliwe jednak, że starasz się umniejszać osiągnięcia innych, życzysz im utraty tego, co osiągnęli, czujesz zazdrość.

Takie przetrwałe uczucie, sprawia powoli, że tracisz poczucie własnej wartości. Nieustannie walczysz o aprobatę, ścigasz się w nie swoim wyścigu, czujesz potrzebę udowadniania wszystkim że jesteś wystarczająca. Pogrążanie się w takim uczuciu powoduje, że koncentrujesz się na negatywach, żyjesz według cudzych, a nie własnych potrzeb.

Nienawiść

Uczucie, które często jest wypierane. Do nienawiści przyznać się trudno, bo intuicyjnie wiemy, że jest dla nas i dla naszego otoczenia szkodliwe. Nienawiść to szukanie wrogów, koncentracja, na rzeczach i osobach, których nie lubimy. Jest dla nas niebezpieczna, bo pożera coraz więcej uwagi. Typowy „hejt”.

To jedna z tych szkodliwych emocji, która długotrwale odczuwana, wpływa na nasz profil hormonalny, przekłada się na długotrwały, przewlekły stres a na koniec, wywołuje liczne choroby.

Zachłanność

Mówimy o zachłanności, kiedy dążenie do gromadzenia, decyduje o naszej wartości. Łatwo jest powiedzieć, że chodzi o pieniądze ale niestety nie tylko. Ponownie, o tym czy zachowanie nam służy czy nie, decydują emocje, jakie odczuwamy.

Na przykład, jeśli lubisz szpilki dobrych marek i masz już kilka par, dbanie o nie sprawia Ci przyjemność, to nic złego. Gorzej, jeśli o ich posiadaniu przypomina Ci wezwanie do spłaty zaległości na karcie kredytowej. Z resztą, najlepszym przykładem zachłanności będzie ten film:

Pogarda

Pogarda wiąże się ze skrajnie negatywnym postrzeganiem innych osób. Może to dotyczyć ich wyglądu, zachowania, poglądów. Powoduje nadmierne skupienie swojej uwagi na innych kosztem słuchania własnych potrzeb.

Poczucie winy

Poczucie winy rodzi się, kiedy nasz postępowanie (lub zaniechanie) było złamaniem uznanej przez nas normy. Uczuciu temu towarzyszy przekonanie, że ten czyn uczynił z nas ludzi gorszych. Poczucie winy możemy odczuwać w różnym natężeniu. Może dotyczyć rzeczy niewielkiej wagi, jak zjedzenie batona w czasie diety ale też znacznie poważniejszych przewinień, które naruszają dobro innych osób.

Utrzymywanie się wyrzutów sumienia jest szkodliwe dla naszej psychiki. Często wiąże się z nieumiejętnością przepraszania albo ze skalą winy, kiedy przeprosiny, nie mogą naprawić wyrządzonej krzywdy. Relacja ze skrzywdzoną osobą ulega znacznemu osłabieniu albo przestaje istnieć.

Jako etapy leczenia poczucia winy wskazuje się:

• uznanie naruszenia normy
• zrozumienie, tego co się stało
• uznanie uczuć drugiej osoby
• szczere przeprosiny
• zadość uczynienie a jeśli to niemożliwe, wyrażenie żalu za swój czyn

W leczeniu poczucia winy należy zwrócić uwagę na swój rzeczywisty wpływ na wydarzenie. Czy na prawdę skutek zależał od Ciebie? Kolejną kwestią jest uświadomienie sobie, że błąd nie przekreśla tego, że jesteśmy wartościowymi ludźmi. Powinniśmy jednak skupić się na naprawianiu błędów a nie na swojej winie.

Co nam dają trudne emocje?

Trudne emocje komunikują nam deficyty, których często nie jesteśmy świadomi albo naruszenie granic. Warto przemyśleć na spokojnie, jaka niespełnione potrzeba powoduje w nas zawiść do kogoś? Czy ta osoba zachowuje się w sposób, którego zabroniono nam w kiedyś? Czy zachłannością, rekompensujemy sobie poczucie, że nasze życie ma swój sens i cel?

W pracy z trudnymi emocjami, kluczowe jest pohamowanie automatycznej reakcji, następującej zwykle po trudnej emocji. Następnie zastąpienie jej reakcją akceptowaną zarówno przez nas, jak i otoczenie. Na koniec chłodna analiza deficytów albo naszych granic, które zostały naruszone.

Artykuł powstał w oparciu o książkę Andrzeja Bubrowieckiego „Jak wyjść z dołka emocjonalnego”